Didactische modellen begrijpend lezen

5.2.6 Didactische modellen begrijpend lezen

Omschrijving

Een model waarmee de leraar zijn lessen begrijpend lezen kan ontwerpen en uitvoeren, rekening houdend met alle relevante aspecten van het begrijpen van teksten.

Toelichting

Er zijn verschillende opvattingen ontwikkeld over het onderwijs in begrijpend lezen. Deze benaderingen kunnen worden geordend in leerlinggestuurd onderwijs en leraargestuurd onderwijs, waarbij zelfontdekkend leren een voorbeeld is van leerlinggestuurd onderwijs en dialogisch leren van leraargestuurd onderwijs.

Het Expertisecentrum biedt drie benaderingen van strategisch leesonderwijs die het midden houden tussen leerlinggestuurd en leraargestuurd onderwijs en in de praktijk op hun effect zijn onderzocht: het directe instructiemodel, elkaar onderwijzen en probleemgestuurd lezen.

Het bekendste model is het directe instructiemodel dat ten grondslag ligt aan de meeste methoden. Dit model bestaat uit drie fasen: uitleggen en voordoen, oefening en begeleiding, en verwerking of toepassing:
- In de eerste fase legt de leraar een strategie uit, doet die hardop denkend voor, stelt vragen of laat zien hoe een probleem kan worden aangepakt.
- In de tweede fase voeren de leerlingen de onderwezen strategie in groepjes van twee of vier leerlingen uit. De leraar helpt hen hierbij en geeft onmiddellijk feedback.
- In de derde fase maken de leerlingen zich de nieuwe strategie eigen door in kleine groepen te werken aan opdrachten die rechtstreeks met het doel van de les te maken hebben. Maar het geleerde wordt ook verdiept en verbreed door opdrachten die verder reiken dan de behandelde leerstof, die moeilijker zijn of meer transfer vereisen. De leraar helpt in deze fase vooral de leerlingen die moeite hebben met de opdrachten.

Zie ook

Modeling bij begrijpend lezen; leesstrategieën; begrijpend lezen in interactief taalonderwijs.