Toelichting | Het vergroten van de taalvaardigheid is gebaat bij oefeningen en opdrachten waarin leerlingen die taalvaardigheid ook feitelijk toepassen. In een leesopdracht passen leerlingen hun leesvaardigheid toe, in een stelopdracht hun schrijfvaardigheid. Om leerlingen bij het uitvoeren van zo’n opdracht (lezen, stellen, taalbeschouwing) houvast te geven, richt de leraar hun aandacht op een specifiek aspect van de vaardigheid. De gerichte aanwijzing van de leraar kan ook betrekking hebben op de aanpak van de totale opdracht: “Eerst doe je dit, dan dat, als je een probleem tegenkomt, ga je zo te werk.” De aanwijzing heeft dan het karakter van een stappenplan.
Gerichte aanwijzingen kunnen in verschillende domeinen van het taalonderwijs worden gegeven: beginnende geletterdheid, voortgezet technisch lezen, begrijpend lezen, stellen en taalbeschouwing. Voorbeeld taalbeschouwing
Naast gerichte aanwijzingen bij het ontleden van zinnen kan de leraar ook gerichte aanwijzingen geven bij het hanteren van taalbeschouwingsstrategieën in allerlei activiteiten bij alle domeinen. Ook bij activiteiten met taalbeschouwing als doel op zich kan hij aanwijzingen geven die afgestemd zijn op deze strategieën. Zo kan de leraar bij een activiteit waarin kinderen met sms- en beeldtaal een korte tekst schrijven, de aandacht richten op de vorm en klank van taal: “Hoor je een stukje in het woord dat je korter kunt schrijven, schrijf het dan ook korter, bijvoorbeeld verw88.” Voorbeeld stellen
Bij het schrijven van een advertentie kan de leraar de aandacht richten op de beschrijving van het product dat moet worden verkocht: “Maak er iets aantrekkelijks van, dat het er goed uitziet, dat het nog nauwelijks is gebruikt. Gebruik bij de omschrijving goede bijvoeglijk naamwoorden, zoals nieuw, degelijk, mooi, handig.” |