Toelichting | Stellen is een zeer complexe vaardigheid en daarom lastig te beoordelen. Er bestaan geen gestandaardiseerde toetsen voor stellen. In de didactische toetsen schrijfvaardigheid van Cito krijgen leerlingen teksten van andere leerlingen voorgeschoteld, waarover zij meerkeuzevragen moeten beantwoorden. Deze toets meet dus niet de stelvaardigheid, maar de vaardigheid in reflecteren of kritisch lezen. Een functioneler hulpmiddel om stelvaardigheid te beoordelen, is een beoordelingsschaal. Dat is een lijst met vragen of uitspraken over alle mogelijke aspecten van de tekst: doelgerichtheid, publiekgerichtheid, informatief gehalte, structuur, woordgebruik, zinsbouw, stijl, interpunctie, spelling, enzovoort. Elk van die observatiepunten kan op drie- of vijfpuntenschaal worden gewaardeerd. Alle observatiepunten samen leveren een totaaloordeel op over een geschreven tekst. Je kunt natuurlijk ook alleen die aspecten van stelvaardigheid in de beoordeling opnemen die in de afgelopen onderwijsperiode aandacht hebben gekregen, bijvoorbeeld het structureren van de tekst (Huizenga 2004). Een andere mogelijkheid van beoordelen is het geven van (schriftelijk) commentaar op de tekst van de leerling. Algemene opmerkingen als “Goed gewerkt” kunnen weliswaar een motiverend effect hebben, maar zijn weinig effectief in het verhogen van de vaardigheid. In het commentaar gaat de leraar minimaal in op de eisen die aan de schrijfopdracht zijn gesteld (de lesdoelen). Voor het schriftelijk commentaar gelden in principe dezelfde richtlijnen als voor de tekstbespreking. |