Toelichting | Taalmethoden
Elke spellingmethode hanteert een eigen specifieke leerlijn. In grote trekken komen die leerlijnen wel overeen op de volgende punten:
- eerst klankzuivere woorden, daarna niet-klankzuivere;
- eerst eenlettergrepige woorden, daarna meerlettergrepige;
- eerst woorden met één spellingregel, daarna woorden met meer regels;
- eerst frequente woorden, daarna minder frequente woorden. Een voorbeeld van een leerstoflijn in de methode Woordbouw Nieuw:
- klankzuivere, eenlettergrepige woorden;
- tweetekenklanken en bijzondere klankgroepen;
- lastige eenlettergrepige woorden;
- eenlettergrepige woorden met tekenafspraken;
- klankzuivere en bijna klankzuivere samengestelde woorden;
- niet-klankzuivere eenlettergrepige en samengestelde woorden;
- tweelettergrepige en eenvoudige drielettergrepige woorden;
- regelmatige meerlettergrepige woorden op het gehoor;
- de persoonsvorm;
- niet te beredeneren woorden. SLO, Tussendoelen en Leerlijnen (www.tule.nl)
De SLO formuleert op basis van de kerndoelen voor het spellingonderwijs aan bijvoorbeeld de groepen 3 en 4 de volgende tussendoelen:
- spelling van klankzuivere woorden op basis van de elementaire spellinghandeling;
- spelling van woorden met specifieke spellingpatronen, zoals woorden eindigend op –nk, -uw, -eeuw, -ieuw, -aai, -ooi, -oei;
- spelling van clusters van medeklinkers (bijvoorbeeld schr-, -rnst, -cht);
- spelling van woorden met homofonen (ei-ij, au-ou, c-k, g-ch);
- spelling van woorden met de stomme e;
- spelling van woorden met open en gesloten lettergrepen;
- eenvoudige interpunctie: gebruik hoofdletters, punt, vraagteken en uitroepteken;
- onderkennen en corrigeren van spelling en –interpunctiefouten. Expertisecentrum Nederlands
Het Expertisecentrum Nederlands hanteert tussendoelen en leerlijnen gevorderde geletterdheid voor groep 4 tot en met 8 (Aarnoutse & Verhoeven 2003). De leerlijn Spelling voor de middenbouw formuleert de volgende tussendoelen:
- Kinderen zijn in staat klankzuivere woorden correct te spellen.
- Ze kennen de spelling van woorden met homofonen (ei-ij, au-ou, g-ch).
- Ze passen de gelijkvormigheidsregel toe (hond-honden; kast-kastje).
- Ze passen de analogieregel toe (hij zoekt, hij vindt).
- Ze kunnen eenvoudige interpunctie begrijpen en toepassen: gebruik hoofdletters, punt, vraagteken en uitroepteken.
- Ze kunnen hun spelling- en interpunctiefouten onderkennen en corrigeren. |