Dictee

9.2.5 Dictee

Omschrijving

Werkvorm waarbij een woord (of een zin) wordt aangeboden, waarna de leerling het correct opschrijft.

Toelichting

Het dictee is een veel voorkomende oefenvorm in het spellingonderwijs. Een dictee kan op verschillende manier worden aangeboden.
We onderscheiden:
- auditief dictee: de leerlingen krijgen de woorden alleen auditief aangeboden. Deze vorm wordt meestal ‘dictee’ genoemd.
- visueel dictee: de leerlingen krijgen de woorden eerst te zien. Op het moment dat het woord geschreven wordt, is het visuele voorbeeld niet aanwezig.
- auditief-visueel dictee: de leerlingen krijgen het op te schrijven woord zowel te zien als te horen.

Naast deze manieren van aanbieden kunnen dictees ook verschillen in de vorm waarin ze worden aangeboden. We onderscheiden:

- woorddictee: er worden losse woorden gedicteerd. Meestal gebruikt bij onveranderlijke woorden.
- kerndictee: een hele zin wordt voorgelezen en het probleemwoord wordt herhaald en door de leerlingen opgeschreven.
- zinsdictee: een volledige zin wordt opgelezen en door de leerlingen opgeschreven. Dit is zinvol bij werkwoordspelling, want voor spelling van werkwoordsvormen heb je het zinsverband nodig.

Ten slotte onderscheiden we dictees op basis van de doelstelling:
- oefendictee. Is erop gericht de juiste schrijfwijze van woorden aan te leren. Deze werkvorm wordt gebruikt naast invuloefeningen op werkbladen.
- toetsdictee. Daarmee wordt gecontroleerd in hoeverre de leerling de spelling beheerst. In dat geval gebruikt men het dictee als toets- en evaluatiemiddel.

De kwaliteit van het oefenen en evalueren met dictees kan worden versterkt als de leerlingen het dictee zelf nakijken en corrigeren. Hierdoor zijn ze bewuster met de spelling bezig en leren ze meer van hun fouten dan wanneer de leraar de fouten aanstreept.

Zie ook

Werkwoordspelling; spellingcategorieën; spellingattitude; spellingtoetsen.