Toetsen beginnende geletterdheid

3.2.11 Toetsen beginnende geletterdheid

Omschrijving

Toetsen die aspecten van beginnende geletterdheid meten.

Toelichting

Elke methode met aandacht voor (aspecten van) beginnende geletterdheid biedt methodegebonden toetsen die na enkele weken onderwijs de prestaties van de leerlingen toetsen. Deze toetsgegevens kunnen worden gebruikt om leerlingen met elkaar te vergelijken, maar zijn niet landelijk genormeerd, zoals de onafhankelijke toetsen. De methodegebonden toetsen zijn deelvaardigheidstoetsen. De meest bekende onafhankelijke toetsen zijn:

Deelvaardigheidstoetsen
Met deze (diagnostische) toetsen kan worden nagegaan welke deelvaardigheden van het lezen en spellen een leerling niet beheerst. Hiervoor zijn verschillende toetsen beschikbaar, zoals Taal voor Kleuters (Cito) waarmee ook andere aspecten van beginnende geletterdheid worden getoetst. Het Protocol Leesproblemen en Dyslexie (Verhoeven 2001) biedt een uitgebreid diagnostisch toetssysteem, evenals Diagnostiek van technisch lezen en aanvankelijk spellen (Van der Leij e.a. 1995).

Herfstsignalering
De herfstsignalering vindt plaats na slechts zes weken leesonderwijs in groep 3 en toetst de leesvaardigheid. Het is een belangrijk hulpmiddel in groep 3 om vroegtijdig te kunnen ingrijpen bij kinderen bij wie de leesontwikkeling niet goed lijkt te gaan. Hierdoor wordt de traditionele situatie voorkomen, dat kinderen pas geholpen worden als ze echt vastlopen.

Drieminutentoets van Cito
Deze toets bestaat uit drie kaarten die elk een minuut hardop moeten worden gelezen door de leerling. Het gaat om kolommen losse woorden. De eerste kaart is klankzuiver en geschikt voor halverwege groep 3. De andere kaarten bevatten meerlettergrepige, niet-klankzuivere woorden, opklimmend in moeilijkheidsgraad.

Taaltoets Alle Kinderen (TAK)
De TAK toetst allerlei aspecten van de taalontwikkeling. De deeltoetsen die betrekking hebben op beginnende geletterdheid zijn: Klankonderscheiding, Klankarticulatie, Tekstbegrip en de Verteltaak.

Zie ook

Toetsen voortgezet technisch lezen; observatie beginnende geletterdheid; auditieve vaardigheden; visuele vaardigheden.